De Pleiaden zijn een bekende groep sterren die al duizenden jaren tot de verbeelding spreken. Ze worden ook wel Zevengesternte genoemd, omdat je met het blote oog meestal zeven heldere sterren kunt zien. De groep maakt deel uit van het sterrenbeeld Stier en is vooral goed zichtbaar in de herfst en winter. De Pleiaden zijn niet alleen belangrijk in de sterrenkunde, maar spelen ook een grote rol in verhalen, mythen en culturen over de hele wereld.
Wat zijn de Pleiaden precies?
De Pleiaden vormen een open sterrenhoop. Dat betekent dat het een groep sterren is die dicht bij elkaar staat en samen is ontstaan uit hetzelfde gas- en stofwolk. In totaal horen er honderden sterren bij de Pleiaden, maar met het blote oog zie je er meestal maar zes of zeven. De helderste sterren hebben namen zoals Alcyone, Maia en Electra. Deze sterren zijn jong en heet en stralen helder blauw licht uit. De hele groep ligt op ongeveer 440 lichtjaar van de aarde. Dat klinkt ver weg, maar voor sterrenbegrippen is dat vrij dichtbij. Dankzij hun helderheid zijn de Pleiaden makkelijk te vinden aan de nachtelijke hemel.
De Pleiaden in verhalen en culturen
Over de hele wereld zijn verhalen ontstaan over de Pleiaden. In de Griekse mythologie waren ze de zeven dochters van de titaan Atlas en de nimf Pleione. Ze werden achtervolgd door de jager Orion, die hen bleef volgen aan de hemel. Daarom staan het sterrenbeeld Stier (met de Pleiaden) en Orion dicht bij elkaar aan de hemel. Ook in andere culturen komen ze voor. Bij de Maori, de Inca’s, de Aboriginals en in Japan (waar ze Subaru worden genoemd) hebben ze een plek in oude verhalen en tradities. Vaak worden de Pleiaden gezien als een teken van een nieuw seizoen of een belangrijk moment in het jaar, zoals de start van het oogstseizoen.
Hoe en wanneer kun je de Pleiaden zien?
De Pleiaden zijn het beste te zien tussen november en april. In deze maanden staan ze hoog aan de hemel, vooral rond middernacht. Je hoeft geen telescoop te gebruiken, want met het blote oog kun je de heldere stipjes goed herkennen. Zoek naar een klein groepje sterren dat dicht bij elkaar staat, in de buurt van het sterrenbeeld Stier. De sterren lijken op een mini-steelpannetje of een trosje. Op een donkere plek, zonder veel straatverlichting, zie je ze het duidelijkst. Met een verrekijker zie je al veel meer sterren in de groep. Een telescoop laat je tientallen of zelfs honderden sterren zien, die allemaal samenhoren.
De Pleiaden zijn niet alleen mooi om naar te kijken, ze vertellen ook veel over het heelal, over hoe sterren ontstaan en hoe mensen door de eeuwen heen naar de hemel hebben gekeken. Hun licht reist honderden jaren door de ruimte voordat het jouw ogen bereikt. Dat maakt het kijken naar deze sterren extra bijzonder. Ze herinneren ons eraan hoe groot en oud het heelal is en hoe sterren ook verhalen kunnen dragen.
Veelgestelde vragen over de Pleiaden
Wat zijn de Pleiaden?
De Pleiaden zijn een groep sterren in het sterrenbeeld Stier. Ze vormen een open sterrenhoop en bestaan uit honderden sterren, waarvan je er met het blote oog meestal zes of zeven kunt zien. De groep ligt op ongeveer 440 lichtjaar van de aarde.
Waarom worden de Pleiaden ook Zevengesternte genoemd?
De Pleiaden worden Zevengesternte genoemd omdat je met het blote oog meestal zeven heldere sterren kunt zien. In werkelijkheid horen er veel meer sterren bij de groep, maar die zijn minder goed zichtbaar zonder hulpmiddelen.
Wat is de betekenis van de Pleiaden in oude culturen?
De Pleiaden komen voor in verhalen van verschillende culturen. In de Griekse mythologie zijn het de dochters van Atlas en Pleione. Ook bij de Maori, Inca’s, Aboriginals en Japanners spelen ze een rol in mythen, rituelen en de start van het oogstseizoen.
Wanneer kun je de Pleiaden het beste zien?
Tussen november en april zijn de Pleiaden goed zichtbaar. Je kunt ze herkennen aan een klein groepje sterren in de buurt van het sterrenbeeld Stier. Ze zijn het duidelijkst te zien op een donkere plek, zonder veel kunstlicht.
Heb je een telescoop nodig om de Pleiaden te zien?
Een telescoop is niet nodig om de Pleiaden te zien. Met het blote oog zie je al zes of zeven sterren. Met een verrekijker of telescoop zie je veel meer sterren die bij deze groep horen.
